Gmina Pniewy

 

Marzycie o wakacjach nad jeziorem lub wycieczce śladami świętych? A może po prostu pragniecie odpocząć? 
Zapraszamy do niewielkiego miasteczka, usytuowanego na wielkim szlaku. Miejsca pełnego legend i historii. Wypijecie tu wspaniałą kawę, zrelaksujecie ciało i oddacie się duchowym kontemplacjom. 

#szamotulski #tradycja

Sanktuarium św. Urszuli Ledóchowskiej

Pniewy są siedzibą Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego oraz miejscem spoczynku św. Urszuli Ledóchowskiej. Święta pojawiła się tutaj w 1920 r. i dzięki środkom ofiarowanym przez konsula norweskiego B. A. Stolt-Nielsena nabyła posiadłość w Pniewach. Matka Urszula założyła dom macierzysty (zwany potocznie Zakładem św. Olafa) oraz szkoły gospodarczej dla dziewcząt. Mimo przeciwności Matka Urszula, bo tak ją wówczas nazywano, dopięła swego. W 1927 r. tutejszy dom odwiedził prezydent RP, Ignacy Mościcki. Podczas swojej wizyty, w uznaniu zasług na polu pracy społeczno-wychowawczej odznaczył Urszulę Ledóchowską Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. 

Działalność Świętej miała również olbrzymi wymiar edukacyjny. Matka dbała o przekazywanie swoim wychowankom pozytywnych wartości zakorzenionych w nurcie ideologii chrześcijańskiej. Jako niestrudzona patriotka starała się zaszczepiać w młodzieży postawy szacunku i miłości ojczyzny.

Największym dobrem na ziemi jest pokój. Bez pokoju nie ma ani szczęścia, ani nawet postępu na drodze zbawienia, bo gdzie pokój, tam Bóg… Pamiętajmy o jednym: aby szerzyć miłość i zgodę, niezbędny jest nam duch ofiary, zaparcia się siebie, szukania dobra innych…

św. Urszula Ledóchowska

Św. Urszula odeszła w opinii świętości w maju roku 1939, podczas pobytu w Rzymie. Istnieją liczne przykłady łask uzyskanych za pośrednictwem Matki Założycielki. Na jej działanie powoływały się jeszcze w okresie wojennym liczne siostry należące do zgromadzenia. Głośny cud miał również miejsce 2 sierpnia 1996 roku w Ożarowie Mazowieckim. Świadectwo o uratowaniu życia po porażeniu prądem dał wówczas Daniel Gajewski. Jego zeznania były podstawą do podjęcia oficjalnych starań o kanonizację Matki Urszuli.

Wreszcie 18 maja 2003 roku, po przeprowadzeniu procesu kościelnego Matkę Urszulę Ledóchowską oficjalnie ogłoszono świętą.

28 maja 2016 roku św. Urszula została uznana Patronką Miasta Pniewy. 

Kościoły

Najstarszym i najcenniejszym zabytkiem architektury sakralnej w Pniewach jest wzniesiony w XII wieku kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca. Po wielkich pożarach jakie nawiedziły miasto w 1635 i 1722 r. na miejscu dawnej świątyni postawiono nową. Najstarszą część obiektu stanowi obecnie dobudowana na przełomie XVI i XVII stulecia kruchta. Z dawnego wystroju wnętrza świątyni pozostała kamienna późnogotycka chrzcielnica.

W ołtarzu głównym znajduje się obraz przedstawiający męczeństwo Św. Wawrzyńca. Historia głosi, że inspiracją do powstania tego dzieła był obraz Rubensa pt. „Męczeństwo św. Wawrzyńca”. Prócz trzech rokokowych ołtarzy umieszczonych w nawach bocznych na uwagę zasługuje również bogato zdobiona, zwieńczona baldachimem rokokowa ambona. Znajdziemy tu też renesansowy kielich z 1664 r. oraz przepiękną chrzcielnicę.

Odwiedzając Pniewy warto zobaczyć też inne obiekty sakralne.

Jednym z nich jest usytuowany nieopodal dawny kościół szpitalny pw. Św. Ducha. Ten wybudowany w 1785 roku mały, skromny i niepozorny budynek, skrywa w swoich wnętrzach kilka ciekawych obiektów - ołtarz główny z obrazem przedstawiającym Zesłanie Ducha Świętego (połowa XVII w.) oraz drugim, powstałym przypuszczalnie w roku 1785, malowidłem przedstawiającym Chrystusa z Emaus, datowane na XVII wiek rzeźby przedstawiające świętych Piotra i Pawła, czy XVIII-wieczną rokokową ambonę.

Najmłodszą ze świątyń jest powstały pod koniec XVIII w. kościół św. Jana Chrzciciela. Poewengelicka świątynia po wojnie pełniła funkcję spichlerza. Charakter budowli zdecydowanie odbiega od pozostałych tutejszych kościołów. Jest on niemal pozbawiony dzieł sztuki, więc może sprawiać wrażenie surowego i minimalistycznego.

Pałac Szołdrskich i grodzisko

Na liście pniewskich zabytków znajduje się także XVIII-wieczny pałac Szołdrskich. Budynek wzniesiony został na polecenie ówczesnego starosty generalnego Wielkopolski Władysława Szołdrskiego. Obecny wygląd zawdzięcza jednak przebudowie dokonanej na zlecenie rodziny von Massenbach w 1872 roku. Obecnie jego wnętrza służą potrzebom miejscowego Liceum Ogólnokształcącego.

Późnobarokowy pałac sąsiaduje z rozległym parkiem w stylu angielskim, rozpościerającym się aż po brzegi Jeziora Pniewskiego. W jego centralnym punkcie mieści się zabytkowe grodzisko stożkowe.

Budynek dawnej poczthalterii

Jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów na mapie Pniew jest budynek dawnej poczty dyliżansowej. Przypomina ona o tym, iż tutejsza miejscowość stanowiła istotny punkt podróży, a będąc położona przy dawnym trakcie handlowym z Poznania do Berlina miała ważne znaczenie dla rozwoju gospodarczego. Budowla wzniesiona została w pierwszej połowie XIX w. Znajdowały się tu poczta i hotel z gospodą dla podróżujących. Można było tu zjeść, odpocząć, napoić i nakarmić konie. Jak donoszą rozmaite źródła, pniewska poczthalteria słynęła z pięknego wystroju i doskonałej kawy. Gościli w niej m.in.: Ignacy Kraszewski, Julian Ursyn Niemcewicz, Adam Mickiewicz, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, a także Teofil Lenartowicz, Zygmunt Krasiński, Juliusz Słowacki.

Mając na uwadze przesłanki historyczne, nie powinien nikogo dziwić więc fakt, że w czasach późniejszych Pniewy zasłynęły z produkcji powozów, a pocztowy dyliżans stał się symbolem tego miejsca.

Zobacz również

Do innych zabytków zlokalizowanych na terenie Gminy Pniewy należą:

• Zespół pałacowy w Zajączkowie (przełom XVIII i XIX w.)
• Zespół pałacowy w Dębinie (przełom XX i XX w.)
• Zespół Pałacowy w Kikowie (XX w.)
• Zespół dworski w Chełmnie (2 poł. XVIII- XX w.)
• Zespół dworski w Lubosinie (2 poł. XVIII w. i przełom XIX w.)
• Zespół dworski w Przystankach (2 poł. XIX w.)
• Park podworski w Turowie (poł. XIX w.)
• Kościół p.w. MB Wniebowziętej w Psarskiem
• Kościół ewangelicki, ob. par. rzym.-kat. p.w. św. Andrzeja Boboli w Nojewie (XIX w.)
• Wieża ciśnień w Nojewie (1 poł. XX w.)
• Zabytkowe wiadukty kolejowe w Nojewie (1 poł. XX w.)
• Zabytkowe budynki dworca towarowego (1 poł. XX w.) (obecnie prywatne muzeum)

  Autorzy zdjęć: Tomasz Kotus, Jerzy Walkowiak